Meer dan 250 bijenplanten voor je tuin
Als je wilt dat jouw tuin een bij-vriendelijke omgeving wordt, betekent dit niet dat je er meteen een heemtuin van moet maken. Onze inheemse flora is geliefd onder bijen maar ook onder de tuincultivars vind je heel veel planten die in de smaak vallen bij het nijvere volkje.
Het fijne van deze exoten, is dat ze soms heel vroeg of juist heel in het jaar laat bloeien waardoor het seizoen, waarin de bijen nectar en stuifmeel kunnen verzamelen, verlengd wordt. Najaarsasters bijvoorbeeld, zijn door hun late bloeitijd heel interessant.
Ook bijen hebben een favoriete kleur!
Wat mij altijd opvalt in de tuin, is dat blauwe bloemen, zoals dropplant, kruisdistel, lavendel, salvia en ossentong, het meeste in trek zijn bij de bijen. Dat heeft te maken met de manier waarop bijen kleuren waarnemen. Ze zien de kleuren anders dan wij.
Europese bijen kunnen wit, geel, blauw, paars en ultra-violet goed waarnemen. Ultra-violet is een kleur die wij mensen niet kunnen onderscheiden. Bijen zien die kleur als een opvallend blauwig lichtschijnsel. Voor rood en groen zijn Europese bijen kleurenblind. Rood zien ze als zwart en groen als grijstint.
Afhankelijk van het ultra-violette patroon, trekken de bloemen verschillende insecten aan. Daar waar het ene insect verleid wordt door een oplichtend hart met een donkere rand, valt het andere insect (waaronder de bij) juist voor een donker hart met oplichtende randen. Op die manier heeft elke bloem zijn eigen, gespecialiseerde bestuiver (bron: Project love for bees).
De nectar- en pollenwaarde van planten
Bijen eten nectar en stuifmeel uit bloemen. Nectar levert energie en stuifmeel levert eiwitten. Volwassen bijen drinken alleen nectar. De werksters verzamelen het stuifmeel en nemen dat mee naar de bijenkast om de larven mee te voeden.Of een plant een goede drachtplant (voedselplant) voor bijen is, wordt bepaald door de nectar- en pollenwaarde. De nectarwaarde (N) en de pollenwaarde (P) worden aangegeven met een getal van 0 t/m 5. Wat de nectar- en pollenwaarde van een bepaalde plant is, kun je opzoeken op Imkerpedia.
De toppers
Ik heb onderaan dit blog een uitgbreide lijst gemaakt van planten die interessant zijn voor bijen. Onder dit kopje wil ik de planten benoemen die extra interessant zijn.
1. Plant een boom!
Wie het maximale wil doen voor de bijen, plant een boom. Bomen bloeien relatief vroeg en hebben een enorme nectar en stuifmeel opbrengst.
Deze bomen scoren N5/P5 op Imkerpedia: valse acacia (Robinia pseudoacacia), esdoorn (Acer), paardenkastanje (Aesculus), tamme kastanje (Castanea), fluweelboom (Rhus), kornoelje (Cornus controverse en Cornus mas), linde (Tillia), sierkers (Prunus) en wilg (Salix).
2. Fruitbomen en -struiken
Ook bijna alles wat fruit draagt heeft een zeer hoge N en P waarde. Dat geldt voor bijvoorbeeld appel-, peren- en kersenbomen, maar ook voor bramen-, frambozen-, kweeperen- en bessenstruiken. Het maakt daarbij niet uit of het een siervorm betreft. Ze zijn allemaal goed.
3. Vaste planten
In veel achtertuinen is geen plaats voor een boom. Gelukkig zijn er ook veel vaste planten die aantrekkelijk zijn voor bijen.
Deze planten hebben de hoogste nectar- en pollenwaarde (N5-P5) en zijn door hun vroege of late bloei extra interessant:
- Aster ageratoides 'Asran': vanwege de lange en late bloei
- Aruncus dioicus (geitenbaard): vanwege de vroege bloei
- Crocus, vanwege de zeer vroege bloei
- Erica carnea (voorjaarsheide): vanwege de vroege bloei
- Gaura lindheimeri (vanwege de extreem lange bloeitijd tot aan de vorst)
- Hedera helix 'Arborescens' (struikklimop): vanwege de late bloei
- Pentaglottis sempervirens (vaste ossentong): vanwege de relatief vroege bloei
- Phacelia Tanacetifolia (bijenvoer): bloeit ook al vroeg
Zomerbloeiers met de hoogste nectar en pollenwaarde zijn onder meer:
- Cosmos bipinnatus
- Dahlia (mits niet gevuldbloemig)
- Geranium macrorrhizum (rotsooievaarsbek): ook als bodembedekker te gebruiken
- Helenium autumnale (zonnekruid, niet de cultivars!
- Limonium vulgare (lamsoor)
- Lythrum salicaria en Lythrum virgatum (kattenstaart)
- Origanum vulgare (wilde marjolein) en Orginaum laevigatum (marjolein)
Ook op planten die van Imkerpedia een relatief lage N en P score kregen (waaronder veel Salvia soorten), zie ik in mijn tuin ongelofelijk veel bijen. Een lagere N of P score hoeft dus niet slecht te zijn. Kennelijk is er bij deze planten toch nog meer dan genoeg te halen voor de bijen.
Een lage score kan ook goed gemaakt worden door een lange bloeitijd. Heliopsis helianthoides heeft bijvoorbeeld de waarde N1, P1, wat niet veel is, maar deze plant bloeit wel meer dan 3 maanden aan een stuk. Dat maakt dat de plant toch interessant is.
 |
| Heliopsis helianthoides |
De lijst van bijenplanten voor je tuin
Onderstaande lijst van bijenplanten is zeker niet volledig maar geeft je een idee welke planten je zou kunnen kiezen om je tuin aantrekkelijk te maken voor bijen. Ik heb de lijst onderverdeeld in:
- Bollen
- Vaste planten
- Tweejarige planten
- Eenjarige planten
- Tuinkruiden
- Heesters
- Klimplanten
- Fruit
- Bomen
Zoals je ziet, ben je niet bepaald beperkt in je keuze!
Bollen
- Allium (sierui)
- Chionodoxa (sneeuwroem)
- Colchicum autumnale (herfsttijloos)
- Crocus, alle soorten zowel voorjaars- als herfstcrocus
- Eranthis hyemalis (winteraconiet)
- Fritillaria (kievietsbloem)
- Galanthus nivalis (sneeuwklokje)
- Hyacinthus orientalis (Boshyacinth)
- Leucojum (lenteklokje )
- Muscari (blauw druifje)
- Ornithogalum nutans (knikkende vogelmelk)
- Scilla siberica (oosterse sterhyacinth)
- Scilla non-scripta (bluebell - wilde Hyacinth)
- Tulipa Turkestanica (botanische tulp)
 |
| Galanthus nivalis (sneeuwklokje) |
Vaste planten
- Achillea millefolium (duizendblad )
- Agapanthus (Kaapse lelie)
- Agastache (dropplant)
- Ajuga reptans (kruipend zenegroen)
- Alchemilla (vrouwenmantel)
- Anaphalis
- Anchusa azurea (ossentong )
- Anemona x hybrida (Japanse anemoon)
- Anemone nemorosa (bosanemoon)
- Anthemis tinctoria (gele kamille)
- Aquilegia (akelei )
- Arabis alpina (randjesbloem)
- Arabis procurrens (arabis)
- Armeria maritima (Engels gras)
- Aruncus dioicus (geitenbaard)
- Asclepias curassavica (rode zijdeplant )
- Aster (alle soorten), lees mijn blogpost over 'Aster 'Andenken an Alma Pötschke'
- Astrantia (zeeuws knoopje)
- Aubrieta (randjesplant)
- Baptisia australis (indigolupine)
- Bergenia cordifolia (schoenlappersplant)
- Brunnera macrophylla (Kaukasisch vergeet me nietje)
- Calamintha (steentijm)
- Calluna vulgaris (struikhei)
- Campanula (klokjesbloem)
- Centranthus ruber (rode spoorbloem)
- Chelone obliqua (schildpadbloem)
- Chrysanthemum (chrysanth)
- Cirsium (Distel )
- Coreopsis (meisjesogen )
- Corylus avellana (hazelaar)
- Dahlia (alleen de soorten met enkelvoudige bloemen)
- Dianthus (anjer)
- Dictamnus (vuurwerkplant)
- Doronicum (voorjaarsmargriet)
- Echinacea (zonnehoed)
- Echinops (kogeldistel)
- Erica (dopheide)
- Erigeron (fijnstraal )
- Eryngium (kruisdistel)
- Eupatorium (koninginnenkruid)
- Euphorbia griffithii (wolfsmelk)
- Ficaria verna (speenkruid)
- Filipendula (moerasspiraea)
- Fuchsia magellanica (winterharde fuchsia)
- Gaillardia (kokardebloem)
- Gaura (prachtkaars), lees mijn blogpost over Gaura Lindheimeri 'Whirling butterflies'
- Geum (nagelkruid)
- Geranium (ooievaarsbek)
- Gypsophila (gipskruid)
- Helenium (zonnekruid)
- Helianthemum (zonneroosje )
- Helianthus (zonnebloem)
- Heliopsis (zonneoog), lees mijn blogpost over Heliopsis
- Helleborus (kerstroos)
- Hemerocallis (daglelie), lees mijn blogpost over Hemerocallis
- Hesperis matronalis (nachtviolier, damastbloem)
- Heuchera (purperklokje)Iberis (scheefbloem)
- Iberis (scheefbloem)
- Inula (alant)
- Kalimeris (zomeraster )
- Knautia (beemdkroon)
- Lamium (dovenetel)
- Lavandula (lavendel )
- Leucanthemum (margriet)
- Liatris spicata (lampepoetser)
- Ligularia dentata
- Limonium (lamsoor)
- Lobelia fulgens (tuinlobelia)
- Lupine polyphillus (vaste lupine)
- Lychnis coronaria (prikneus)
- Lythrum salicaria (kattenstaart)
- Malva moschata (kaasjeskruid)
- Monarda (bergamotplant )
- Nepeta (kattenkruid )
- Oenothera fruticosa (teunisbloem)
- Origanum (marjolein)
- Pachysandra
- Patrinia (goudvaleriaan)
- Penstemon (schildpadbloem )
- Perovskia atriplicifolia (Russische salie)
- Persicaria amplexicaulis (duizendknoop)
- Phlox (vlambloem )
- Physostegia virginiana (scharnierbloem)
- Polemonium caeruleum (jacobsladder)
- Polygonatum multiflorum (salomonszegel)
- Primula (sleutelbloem)
- Prunella vulgaris (bijenkorfje, brunel)
- Pulmonaria (longkruid)
- Pulsatilla vulgaris (wildemanskruid)
- Rudbeckia (zonnehoed)
- Salvia (salie), alle soorten, lees ook mijn blog over Salvia's
- Sanguisorba (pimpernel)
- Sarcococca (vleesbes)
- Saxifraga umbrosa (schildersverdriet)
- Scabiosa (duifkruid)
- Scutellaria (glidkruid )
- Hylotelephium(vetkruid), alle soorten, lees ook mijn blogpost over over Hylotelephium
- Sidalcea malviflora (Griekse malva)
- Silene
- Solidago (guldendroede)
- Stachys (andoorn), lees mijn blogpost over over Stachys
- Stokesia laevis (korenbloemaster)
- Symphytum (smeerwortel), lees ook mijn blogpost over Symphytum Grandiflorum
- Tanacetum vulgare (boerenwormkruid )
- Teucrium (gamander)
- Thalictrum aquilegifolium (akeleiruit)
- Tradescantia virginiana (eendagsbloem)
- Trifolium (klaver)
- Verbascum (toorts)
- Verbena (ijzerhard )
- Vernonia (ijzerkruid )
- Veronica longifolia (lange ereprijs)
- Veronicastrum virginicum (Virginische ereprijs)
- Viola odorata (Maarts viooltje)
 |
| Hommel op Hylotelephium 'Matrona' (voorheen Sedum telephium) |
Tweejarige planten
- Alcea rosea (stokroos )
- Angelica archangelica (engelenwortel)
- Digitalis purpurea (vingerhoedskruid), lees mijn blogpost over Digitalis
- Erysimum (muurbloem )
- Lunaria annua (judaspenning)
- Salvia sclarea (scharlei), lees mijn blogpost over Salvia sclarea
 |
| Digitalis purpurea |
Eenjarige planten
- Anthirrinum (Leeuwenbek)
- Bellis perennis (madeliefje)
- Bidens (tandzaad)
- Calendula officinalis (goudsbloem)
- Cosmos bipinnatus
- Eschscholzia californica (slaapmutsje)
- Helianthus annuus (zonnebloem)
- Heliotropium arborescens (heliotroop)
- Impatiens walleriana (vlijtig liesje)
- Lathyrus (pronkerwt)
- Myosotis (vergeet-mij-nietje)
- Nigella damascena (juffertje-in-het-groen)
- Viola tricolor (driekleurig viooltje)
- Zinnia elegans
 |
| Hommel op eenjarige Cosmos bipinnatus |
Tuinkruiden
- Allium schoenoprasum (bieslook)
- Anethum graveolens (dille)
- Basilicum
- Borago officinalis (komkommerkruid )
- Foeniculum vulgare (venkel)
- Hyssopus officinalis (hyssop)
- Laurus nobilis (laurier)
- Mentha (munt)
- Origanum vulgare (marjolein)
- Rosmarinus officinalis (rozemarijn)
- Ruta graveolens (wijnruit)
- Salvia officinalis (keukensalie)
- Satureja hortensis (bonenkruid)
- Thymus (tijm)
 |
| Bij op de bloem van Ruta graveolens (wijnruit). Foto: Trollinho |
Heesters
- Aralia elata (duivelswandelstok)
- Amelanchier lamarckii (krentenboompje)
- Berberis (zuurbes)
- Buddleja (vlinderstruik)
- Buxus sempervirens (palmboompje)
- Caryopteris clandonensis (blauwe spirea/baardbloem)
- Ceanothus (herfstsering)
- Cercis siliquastrum (Judasboom)
- Chaenomeles japonica (Japanse kwee)
- Clethra alnifolia (schijnels)
- Colutea arborescens (Europese blazenstruik)
- Cornus alba (witte kornoelje)
- Cornus controversa (reuzenkornus )
- Cornus mas (gele kornoelje )
- Cornus sanguinea (rode kornoelje)
- Corylopsis spicata (schijnhazelaar)
- Cotinus coggygria (pruikenboom)
- Cotoneaster (dwergmispel)
- Crataegus (meidoorn)
- Cytisus scoparius (brem)
- Daphne mezereum (peperboompje)
- Deutzia (bruidsbloem), zie mijn blogpost over Deutzia scabra 'Strawberry field'
- Elaeagnus (olijfwilg)
- Enkianthus campanulatus (pronkklokje)
- Escallonia
- Hamamelis (toverhazelaar)
- Hibiscus syriacus (altheastruik)
- Hydrangea arborescens (hortensia)
- Hydrangea paniculata (pluimhortensia)
- Hydrangea serrata (Japanse berghortensia)
- Hypericum (hertshooi)
- Ilex aquifolium (hulst)
- Ilex crenata (Chinese beshulst)
- Kolkwitzia amabilis (koninginnenstruik)
- Lavatera (struikmalva)
- Ligustrum vulgare (wilde liguster)
- Lonicera nitida (struikkamperfoelie)
- Mahonia aquifolium (Mahonie)
- Potentilla fruticosa (struikganzerik)
- Prunus laurocerasus (laurierkers)
- Prunus lusitanica (Portugese laurierkers)
- Rhododendron fastigiatum
- Rhododendron hispida
- Rhododendron luxurians
- Ribes sanguineum (rode ribes)
- Rosa canina (hondsroos )
- Rosa Gallica
- Rosa glauca
- Rosa multiflora
- Rosa pippinellifolia
- Rosa polyantha
- Rosa rugosa (rimpelroos)
- Sambucus (vlier)
- Skimmia Japonica
- Symphoricarpos (sneeuwbes)
- Viburnum opulus (Gelderse roos)
- Weigela florida (weigelia)
 |
| Enkianthus campanulatus (pronkklokje) |
Klimplanten
- Clematis, vooral Clematis integrifolia en Clematis vitalba (bosrank)
- Fallopia baldschuanica (bruidssluier)
- Hedera Helix (klimop)
- Humulus lupulus (hop)
- Hydrangea petiolaris (klimhortensia)
- Lonicera caprifolium (tuinkamperfoelie)
- Parthenocissus (wilde wingerd)
- Pyracantha coccinea (vuurdoorn)
 |
| Hedera helix 'Arborescens (struikklimop) is door zijn late bloei een belangrijke bijenplant. |
Fruit
- Fragaria (aardbei)
- Malus (appel)
- Prunus armenicaca (abrikoos)
- Prunus avium (kersenboom)
- Prunus domestica (pruim)
- Prunus nigra (wilde pruim)
- Pyrus communis (peer )
- Pyrus calleryana (sierpeer)
- Ribes rubrum (aalbes)
- Ribes nigrum (zwarte bes, cassis)
- Ribes uva-crispa (kruisbes)
- Rubus idaeus (framboos )
- Rubus fruticosus (braam)
- Vaccinium (bosbes)
- Vitis vinifera (druif)
Bomen
- Acer campestre (veldesdoorn)
- Acer platanoides (Noorse esdoorn)
- Acer pseudoplatanus (gewone esdoorn)
- Aesculus (paardenkastanje)
- Ailanthus altissima (hemelboom)
- Castanea sativa (tamme kastanje)
- Catalpa bignonioides (trompetboom)
- Gleditsia triacanthos (valse Christusdoorn)
- Halesia carolina (sneeuwklokjesboom)
- Koelreuteria paniculata (lampionboom)
- Laburnum (gouden regen)
- Prunus padus (vogelkers)
- Prunus serrulata (Japanse kers)
- Rhus typhina (fluweelboom)
- Robinia pseudoacacia (valse acacia)
- Salix (wilg)
- Sorbus (lijsterbes)
- Tilia cordata (winterlinde)
- Tilia platyphyllos (zomerlinde)
LET OP!
De planten, bollen en zaden die je koopt bij het tuincentrum zijn, voordat ze in de schappen terecht komen, vaak voorbehandeld met chemische middelen. Deze stoffen zijn, net als bestrijdingsmiddelen, schadelijk voor de bijenstand. Bij biologische kwekers kun je onbewerkt plantgoed kopen.
De planten, bollen en zaden die je koopt bij het tuincentrum zijn, voordat ze in de schappen terecht komen, vaak voorbehandeld met chemische middelen. Deze stoffen zijn, net als bestrijdingsmiddelen, schadelijk voor de bijenstand. Bij biologische kwekers kun je onbewerkt plantgoed kopen.
De foto boven dit blog is van Christoph Polatzky op Unsplash.
Gratis e-book over bijenplanten
Op www.bestuivers.nl kun je gratis een boek over bijenplanten downloaden. Het boek geeft per plant een uitgebreide toelichting en is voorzien van prachtige pentekeningen.
Nog meer bijen naar je tuin lokken
Je tuin vullen met bijenplanten is een goed begin. In mijn blogpost "Zo help je bijen met jouw tuin (10 tips)" kun je lezen wat je nog meer kunt doen om jouw tuin aantrekkelijk te maken voor bijen. Zo blijkt onder meer dat het ophangen van bijenhotels ook écht helpt om meer wilde bijen in jouw tuin te krijgen.
Niet alleen met bijenplanten lok je meer bijen naar je tuin. Onderzocht is dat in tuinen waar bijenhotels hangen, ook meer bijen voor komen. Je kunt bijenhotels zelf maken (hier lees je hoe). Geen tijd om een bijenhotel te maken? Je kunt ze ook kant-en-klaar kopen. Deze is ontwikkeld in samenwerking met de Stichting Natuurmonumenten.
KLIK HIER voor meer informatie of om te bestellen.
Ook interessant
Bewaar op Pinterest:
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
Dit blog bevat affiliate links. In mijn privacy statement wordt uitgelegd wat dit betekent.
