Mijn haat-liefde verhouding met Stipa tenuissima 'Ponytails'
Stipa tenuissima 'Ponytails' kun je ook tegenkomen onder de naam Nasella tenuissima 'Ponytails'. Botanisten hebben de naam nog niet zo lang geleden veranderd van Stipa naar Nasella. De Nederlandse naam is Mexicaans vedergras. Het is een prachtig siergras met ragdun loof en strogele, op haar gelijkende zachte aren die op het minste zuchtje wind bewegen.
Eigenlijk ben ik dol op het Mexicaans vedergras. Veel siergrassen komen in het voorjaar maar langzaam op gang, maar dat geldt niet voor het Mexicaans vedergras. Het frisgroene loof begint al vroeg in het voorjaar te groeien. Als Molinia, Miscanthus, Panicum virgatum en Pennisetum en er zelfs nog niet over piekeren om in actie te komen, heeft Stipa tenuissima al een flinke pluk frisgroen loof. Het is bovendien een gras dat zich prachtig laat combineren met allerlei bloeiende planten.
Stipa tenuissima is op zijn best aan het einde van het voorjaar. De geelgroene kleur staat heel mooi bij de Salvia's die rond dezelfde tijd bloeien. Maar ook samen met laatbloeiers, zoals Sedum telephium (Hylotelephium), levert dit gras een prachtig plaatje op.
Stipa tenuissima 'Ponytails' met gele wolfsmelk (Euphorbia seguieriana subsp. Niciciana) |
Droogtebestendig
Een gras dat droogtebestendiger is, zul je niet vinden. Stipa tenuissima is afkomstig uit het zuiden van de Verenigde Staten (Texas, Mexico) en Argentinië. Het groeit zelfs in de woestijn. Toen ik naar "Monty Don's American gardens" zat te kijken, spotte ik dit gras in een woestijntuin ergens in de Arizona Desert.
Een aantal weken of misschien zelfs maanden zonder water is dus geen probleem. Ideaal voor een tuin op droge zandgrond zoals de mijne, maar als je tuiniert op zware zeeklei zul je met dit gras wellicht minder succes hebben.
Winterhardheid
Op grond van zijn herkomst, zou je verwachten dat Stipa tenuissima niet erg winterhard is maar dat valt op goed doorlatende grond eigenlijk best mee. Ik heb dit gras al zeker zes of zeven jaar in mijn tuin staan en ben in geen enkele winter de planten kwijtgeraakt. In mijn Botanica valt te lezen dat het Mexicaans vedergras winterhard is tot ongeveer -12 graden Celsius.
Nu zijn de afgelopen winters natuurlijk niet de strengste geweest, maar mijn tuin is ook zeker geen beschutte stadstuin. Het is een relatief koude tuin waarin de noorder- en oostenwind vrij spel heeft. Kouder dan -12 is het er de afgelopen winters zeker wel een aantal malen geweest.
Nasella tenuissima 'Pony tails' met op de voorgrond het bruinrode loof van Heliopsis 'Burning hearts' |
Stipa tenuissima kan woekeren
Alleen maar voordelen zou je zeggen maar dat is toch niet helemaal waar. Stipa tenuissima heeft ook een groot nadeel:het zaait zich zéér rijkelijk uit. Al het gras op bovenstaande foto's is afkomstig van één enkele plant die ik in een pot had gezet. Ik vind het leuk om tussen potten met zomerbloeiers ook potten met siergras te zetten omdat het zo'n speels effect geeft.
Het Mexicaans vedergras deed het uitstekend in de pot en in het najaar besloot ik het op te scheuren en in de tuin te planten tussen mijn Sedums. Maar op de plaats waar de pot had gestaan, verschenen het voorjaar daarna talloze zaailingen. Tussen de stenen maar ook overal in de perken erom heen.
Stipa tenuissima, zaait niet een beetje uit, maar héél erg. Gelukkig zijn de zaailingen gemakkelijk te herkennen en te verwijderen maar het geeft toch een hoop extra werk waar je eigenlijk niet op zit te wachten. In Californië en Australië, landen waar het veel warmer en droger is dan hier, wordt de plant om deze reden beschouwd als invasieve exoot.
In Nederland is dat nog(?) niet het geval maar voorzichtigheid is wel geboden. Op de website van Floron valt te lezen "Deze plant wordt al enige tijd buiten tuinen aangetroffen. Het aanplanten in tuinen zal waarschijnlijk niet voor extra problemen zorgen in de natuur maar voorkom dat de soort in de natuur terecht komt. Plant de plant niet buiten je tuin aan en gooi geen overtollige planten, snoeiafval of andere delen van de planten in het openbaar groen, water of de natuur."
Stipa valt om in een stevige plensbui
Een ander nadeel van Stipa is dat het gras, wanneer het nat wordt, gemakkelijk omvalt. Dit gebeurt zo tegen eind juni als het gras zo'n 60 tot 70 cm hoog is en de aren strogeel beginnen te verkleuren. Als de aren door een stevige plensbui goed nat zijn geworden, slaat het gras plat waardoor de kleinere planten die je ernaast of ertussen hebt geplant, volledig bedolven worden. Ik heb tussen het vedergras hier en daar slaapmutsjes staan, maar die hebben geen schijn van een kans tegen zo'n kletsnatte Ponytail.
Het snoeien van Stipa tenuissima 'Ponytails'
Gelukkig is er voor beide problemen een oplossing. Om uitzaaien en omvallen te voorkomen, knip ik eind juni/begin juli mijn Mexicaans vedergras terug tot net onder de aren. Dit trucje zag ik in een andere tuinserie met Monty Don: 'Monty Don's paradise gardens'. De man is een onuitputtelijke bron van informatie! Voor de liefhebbers: beide series zijn nog te zien op Youtube.
Stipa tenuissima 'Pony tails' net na het snoeien |
Wat na het knippen overblijft zijn de dunne groene stelen die goed overeind blijven en het “getopte" gras oogt nog heel aardig als je alle pollen op dezelfde hoogte afknipt. Het resterende loof verkleurt in een paar weken naar strogeel.
Stipa tenuissima gaat na afknippen meteen weer opnieuw groeien. Nieuw groen loof groeit door het afgeknipte loof. Tegen het einde van de zomer komt het gras opnieuw in bloei zodat je nog een keer kunt genieten van de wuivende aren.
Je kunt ook met de hand de aren met het zaad verwijderen. Als je er even aan trekt laat de steel los. Je kunt ook het zaad eruit kammen met een fijne kam of een harkje (zie onderstaand filmpje van Volkstuinpark De Bongerd). Daardoor blijft het gras bij nat weer beter overeind. Het kost wel veel tijd als je grotere aantallen hebt aangeplant.
In het najaar kun je dezelfde truc nog een keer doen. Aan het einde van de winter knip ik het gras een paar centimeter boven de grond helemaal af. Van rijkelijk uitzaaien is op die manier geen sprake. We vinden af en toe wel wat zaailinge maar die laat ik gewoon staan.
Kortlevend
Stipa tenuissima is namelijk kortlevend. Je moet de planten regelmatig (eigenlijk om de twee jaar) vervangen om ze vitaal te houden. Als het gras na het afknippen minder goed terug groeit, wordt het tijd om de panten te vervangen. Daarom is het altijd handig om wat zaailingen achter de hand te hebben.
Alternatieven voor Stipa tenuissima
Al dat knippen zorgt voor veel extra werk en dat is de reden waarom ik minder dol ben op het Mexicaans vedergras. Ik zou het dan ook het liefste vervangen voor een gras dat wat minder onderhoud vraagt, maar tot op heden heb ik geen vervanger met dezelfde uitstraling kunnen vinden.
Andere siergrassen die ik ken, zoals Festuca, Molinia en Sesleria hebben geen van alle die aaibare uitstraling van Stipa tenuissima. Carex comans 'Frosted curls' heeft weliswaar dezelfde kleur en soortgelijk ragdun loof, maar dit gras blijft te laag naar mijn zin.
Op de Amerikaanse website Gardenista wordt Poa cita (beemdgras) aangeraden als vervanger voor Stipa tenuissima 'Ponytails'. Dit gras is afkomstig uit Nieuw Zeeland. Ik ken het verder niet maar als ik naar de foto kijkt, lijkt het inderdaad een aardig alternatief.
Afgelopen voorjaar heb ik bij wijze van proef wat Stipa barbata aangeplant. Dit gras zou niet zaaien maar de planten sloegen niet aan. Onze grond is met een pH waarde van rond de vijf waarschijnlijk te zuur. Dat gaat hem hier dus ook niet worden.
Een ander alternatief is het Peruviaans vedergras (Stipa Ichu). Het geeft dezelfde uitstraling als het Mexicaans vedergras maar over dit gras wordt geschreven dat het zich veel minder agressief uitzaait. Ik heb dat nog niet proefondervindelijk vastgesteld, maar ga het zeker eens proberen.
Stipa tenuissima 'Ponytails' speelt een hoofdrol in onze klimaatbestendige border die je op de foto's hierboven ziet. Deze border is beschreven in mijn blog "Een klimaatbestendige border op droge grond".
Tip
Als je een wat grotere groep maakt, golft stipa tenuissima prachtig op de wind. Zelf zien hoe mooi dat is? Bekijk dan eens onderstaand filmpje op het Youtube kanaal van Hans van Horssen (2:14 minuten). Let op de prachtige combinatie met Rudbeckia Hirta 'Cappuccino'!
Stipa tenuissima 'Ponytails' bestellen.
Wil jij ook Stipa tenuissima 'Ponytails' in je tuin? Je kunt dit gras gemakkelijk online bestellen bij tuinplant.nl.
Ook interessant
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!