Hoe winterhard is Penstemon digitalis?
De Penstemon (slangenkop in het Nederlands) is een ondergewaardeerde vaste plant omdat hij de naam heeft niet winterhard te zijn. Niet helemaal onterecht.
Ik ben jarenlang aan het modderen geweest met Penstemon 'Andenken an Friedrich Hahn' (misschien beter bekend als Penstemon 'Garnet'), een mooie plant met prachtige donkerroze bloemen. Maar helaas: zonder winterdek kwam ie de winter niet door en met winterdek ook niet. Op een gegeven moment heb ik het gewoon opgegeven.
Zelf was ik dus ook wel zo'n tuinier die niet bar veel vertrouwen had in de winterhardheid van Penstemon.
Tweede kans
Maar vorig jaar ging ik toch weer voor de bijl. De aanleiding was een artikel in Groei & Bloei (januari 2020). Daarin schrijft Giny de Jong, die een hobbykwekerij in het Overijsselse Aadorp heeft, dat die slechte naam eigenlijk onverdiend is. Dat veel soorten wel degelijk goed winterhard zijn en dat het verder prachtige planten zijn met een ontzettend lange bloeitijd. Maar dat laatste wist ik eigenlijk al.
Het feit dat de Jong haar planten ook kweekt op arme zandgrond trok me uiteindelijk over de streep. Bij kwekerij Bastin ontdekte ik de prachtige Penstemon digitalis 'Dark towers' die je op de foto boven dit blog ziet. Ik ben dol op vaste planten met gekleurd blad, dus deze kon ik niet laten staan.
Een paar weken later liep ik bij Kwekerij Jansen in Nuenen tegen Penstemon digitalis 'Husker red' aan. Dat is een van Piet Oudolfs droomplanten dus die kon ik óók niet laten staan. Op basis van de naam dacht ik dat deze rood zou bloeien maar het 'red' bleek toch echt te slaan op de bladkleur. De bloemen zijn roomwit wat een mooi contrast oplevert met het donkere loof. Je ziet hem op de foto hieronder. Beide soorten worden ongeveer 75 cm hoog en houden van plekje in de volle zon of halfschaduw.
 |
| Penstemon digitalis 'Husker red' |
Hoe winterhard is Penstemon digitalis?
Penstemon digitalis is afkomstig uit het oosten van de Verenigde Staten. Van deze soort wordt gezegd dat ze goed winterhard zijn. Mijn nimmer falende plantenbijbel, de Botanica, geeft zone 3-9 aan wat betekent dat hij meer dan 30 graden vorst zou moeten kunnen overleven. Dat gaan we hier in Nederland van zijn lang-zal-ze-leven niet meemaken!
Veel andere Penstemons komen uit zuidelijker gelegen streken zoals Mexico en Guatemala en dat verklaart dan meteen het vooroordeel over de winterhardheid.
Het moment van de waarheid was de winter van 2020-2021 die toch nog wat venijn in de staart bleek te hebben met een dik pak sneeuw en een aantal koude nachten waarbij het zo'n 15 graden vroor. Wonder boven wonder, beide Penstemons kwamen vlekkeloos de winter door. Zonder winterdek trouwens!
Goed doorlatende grond is voor veel Penstemons wel een voorwaarde om de winter te kunnen overleven. Gelukkig heb ik daarvan plenty! Kwekerij de Hessenhof schrijft overigens dat het bij Penstemon digitalis niet zo nauw komt. Dus voor tuiniers met wat nattere tuingrond is er in dit geval misschien toch nog hoop.
 |
| Penstemon digitalis 'Dark towers' |
Hoe droogtebestendig is Penstemon digitalis?
Wanneer je op droge zandgrond tuiniert, is dit altijd de hamvraag. Ik kan je hierbij berichten dat Penstemon digitalis de droogtetest glansrijk heeft doorstaan. De planten staan bij mij in een border die behoorlijk droog is omdat hij de hele dag de zon krijgt. De Penstemons bleken daar totaal geen moeite mee te hebben terwijl 2020 toch niet bepaald een natte zomer genoemd kon worden.
Afgelopen voorjaar viel me op dat het onderste blad plat gaat liggen zodat de grond rondom de voet van de plant wordt afgedekt. Ik denk dat dat de droogtestrategie van deze plant is want verder zie ik geen van de typische kenmerken die droogtebestendige planten vaak hebben zoals smal blad, behaard blad of een lange penwortel.
Penstemon digitalis snoeien
De Royal Horticultural Society (RHS) adviseert om uitgebloeide bloemen weg te knippen en om na de bloei de bloemstelen met de helft in te korten om zo herbloei te stimuleren. Zelf kreeg ik daardoor geen tweede bloei.
Ik heb ontdekt dat het loof van Penstemon digitalis 'Dark towers' in het najaar mooi rood verkleurt. Die herfstkleur combineert prachtig bij de bloemen van bijvoorbeeld najaarsasters. Om die reden laat ik zelf zoveel moelijk van het loof staan.
 |
| Herfstverkleuring van Penstemon digitalis 'Dark towers' |
Penstemon digitalis is een wintergroene vaste plant. Je hoeft de plant na de winter dus niet af te knippen. Lelijk of beschadigd blad en dode bloemstelen kun je in het vroege voorjaar wegknippen. De plant vormt in voorjaar nieuwe stelen waarop hij aan het einde van voorjaar en de vroege zomer (mei-juni) weer rijk zal bloeien.
Hoe kun je Penstemon digitalis combineren?
Volgens mij is dit nou zo'n plant die in elk type tuin past. Bij de naam Oudolf denk je natuurlijk direct aan prairietuinen en aan combinaties van siergras en vaste planten. Maar Penstemon digitalis is ook prachtig in een traditionele Engelse border, een romantische tuin of een cottage garden. De kleuren laten zich gemakkelijk combineren met allerlei andere vaste planten.
Hoe kun je Penstemon digitalis vermeerderen?
Grote pollen kun je scheuren in het voorjaar. Penstemon laat zich echter ook gemakkelijk stekken. Ik had in mijn hoofd zitten (vanwege Penstemon 'Andenken an F. Hahn') dat Penstemon een laatbloeier is. Dus toen de planten in het voorjaar flinke scheuten begonnen te maken knipte ik die eraf om te stekken.
Hoewel mijn stekken allemaal wortel schoten, bleek dat toch niet zo handig te zijn. Dat jaar had ik wél veel planten, maar bijna geen bloemen. Penstemon digitalis bloeit namelijk al in juni. Dit jaar zal ik dus stekken nemen na de bloei 😬.
Stekken is een fluitje van een cent. Gewoon een jonge scheut afknippen, het onderste blad verwijderen en in een potje vochtige potgrond steken. Stek je na de bloei dan kun je de afgeknipte bloemstelen gebruiken om stekken te maken. Knip de stek onder net onder een bladoog af. Uit dit oog groeien de nieuwe wortels. Als de stelen al wat verhout zijn, laat dan een reepje van de bast ('hieltje') zitten.
'Husker red' kan zichzelf uitzaaien maar de zaailingen zijn volgens de RHS niet soortecht, ze zijn meestal van een onbestemde kleur.
Andere penstemons
Je hebt vast al begrepen dat ik inmiddels behoorlijk enthousiast ben geworden over het geslacht Penstemon. Mijn nieuwste aanwinst heet Penstemon digitalis 'Apple blossom'. Smal: heldergroen blad met bloemen in de roze kleur van appelbloesem. Deze zal zijn winterhardheid nog moeten bewijzen want hij staat pas een paar weken in mijn tuin.
Buiten Penstemon digitalis 'Husker red', worden ook de volgende soorten door Piet Oudolf aanbevolen in zijn boek 'Droomplanten':
- Penstemon barbatus 'Praecox Nanus', een wat lagere soort (50 cm) die lijkt op een miniatuur-vingerhoedskruid met bloemen die variëren van schelproze tot lila;
- Penstemon hirsutus, ook een wat lagere soort (50 cm) die uitbundig bloeit met blauwe bloemen die een witte onderlip hebben.
- Penstemon heterophyllus 'Catherine de la Mare';
- Penstemon 'Rich Ruby';
- Penstemon 'Hidcote pink';
- Penstemon 'Andenken an F. Hahn' (ook bekend als 'Garnet' ).
 |
| Penstemon digitalis 'Apple blossom' |
Tip
Ook interessant
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
