5 tips voor het aanleggen van een wilde tuin
Wil jij een groene tuin met veel bloeiende planten maar heb je niet veel tijd om te tuinieren? Dan is een wilde tuin de oplossing voor jou! Wild betekent in dit geval niet dat je je tuin verwaarloost en de boel de boel laat, maar dat je planten min of meer hun eigen gang laat gaan en alleen af en toe bijstuurt.
Je helpt zaailingen op weg en je zorgt ervoor dat bepaalde planten niet de overhand krijgen. Zo kun je met een minimale inspanning toch een mooie tuin hebben.
Geen tijd om te wieden en te schoffelen?
De wereld verandert. Toen mijn moeder in '59 trouwde met mijn vader, was het vanzelfsprekend dat je je baan opzegde. Een goede huisvrouw bleef thuis om voor haar man en kinderen te zorgen. Sterker nog, in het onderwijs werden vrouwen zelfs ontslagen als ze trouwden.
Doordat de vrouwen altijd thuis waren, was er tijd genoeg om de tuin bij te houden. Die tuinen blonken doorgaans niet uit door creativiteit: gazon met een border rondom en een tuinpad naar de schuur met een waslijn erlangs, maar ze lagen er netjes bij.
In de huidige tweeverdienerstijd is dat allemaal anders. We houden nog steeds van onze tuin maar we hebben geen tijd of geen zin om onze schaarse vrije tijd zoek te brengen met wieden en schoffelen. Sommigen hebben dit dilemma drastisch opgelost door alle planten naar de vuilstort af te voeren en de hele tuin vol te plempen met tegels maar, eerlijk is eerlijk, dat levert nu niet direct een gezellige entourage op voor je loungeset met buitenkeuken.
Dat het ook anders kan, en hoe dan, legt Romke van der Kaa uit in zijn boek "Verwilderen, laat de plant het werk doen". Onderstaande tips voor een wilde tuin zijn aan dit boek ontleend.
Kies voor zelfzaaiers
Zelfzaaiers zijn planten die niet door de tuinier worden gezaaid maar die hun eigen plaats uitkiezen, geholpen door de wind, de zwaartekracht, vogels, mieren en andere diertjes die de zaden vervoeren. Welke planten goed uitzaaien is afhankelijk van de grond waarop je tuiniert. Wilde margrieten zaaien zich bijvoorbeeld goed uit op natte klei.Planten die zichzelf goed uitzaaien in mijn tuin op droge zandgrond zijn: akelei (Aquilegia vulgaris), eenjarige spoorbloemen (Centhranthus macrosiphon), vingerhoedskruid (Digitalis purpurea), Gaura lindheimeri 'Whirling butterflies', Geranium psilostemon, madeliefjes (Bellis perennis), vergeet-mij-niet (Myosotis), vrouwenmantel (Alchemilla), Salvia nemorosa 'Ostfriesland', prikneus (Lychnis coronaria), slaapmutsjes (Escholzia californica), toorts (Verbascum nigrum) en Verbena bonariensis.
Voor deze planten geldt: één keer zaaien is genoeg, daarna hoef je alleen nog maar de planten uit te trekken die je niet wilt. Planten die zich gul uitzaaien, kun je als themaplant gebruiken, een plant die het verbindend element vormt tussen verschillende plantengroepen en delen van de tuin. Themaplanten zorgen voor rust en eenheid in je wilde tuin.
 |
| Het slaapmutsje, Escholzia californica |
Onkruid mag best
De meest voorkomende definitie van onkruid is 'een plant die op de verkeerde plaats staat'. Maar wie beslist dat? Als je rücksichtslos alle zaailingen uittrekt, gun je planten geen kans. Wie zaailingen eerst de kans geeft om zich te ontwikkelen, heeft zijn eerste stap naar een wilde tuin gezet.Een onverwachte bonus, is de aanwaaier. Een plant die als verrassing in de tuin verschijnt. De bekendste aanwaaiers zijn distels en paardenbloemen maar er kunnen ook zomaar spontaan andere mooie planten opkomen. Bij de klassieke manier van tuinieren gaat een groot deel van de tijd zitten in de strijd tegen deze aanwaaiers, maar in een verwilderingstuin kunnen ze weinig kwaad. Ze passen in het plaatje.
Niet elke aanwaaier kun je laten staan. Je moet natuurlijk wel selectief zijn anders staat je tuin binnen de kortste keren vol berkenbomen en esdoorns. Ook de looppaden zul je schoon moeten houden. Uit praktisch oogpunt, maar ook omdat een tuin waarvan de paden overwoekerd zijn met onkruid, er verwaarloosd en onaantrekkelijk uitziet. Een tuin waarin planten mogen verwilderen is minder werk, maar niet zonder werk.
 |
| Deze wespenorchis kwam bij ons "aanwaaien". |
Verkoop je grasmaaier
Een gazon ziet er nu niet bepaald "wild" uit. Het onderhouden van een gazon is bovendien één van de meest tijdrovende klussen in de tuin. In de zomer moet je wekelijks maaien en daarnaast moet je de graskanten afsteken, bemesten, sproeien en verticuteren.Verander daarom je gazon in een bloemenweide! Dan volstaat één maaibeurt per jaar. De gemakkelijkste manier om dat te doen is om bij een bestaand gazon gewoon te stoppen met mesten en maaien. Let wel, een bloemenweide heeft magere grond nodig. Als je op vruchtbare grond zit zul je veel vaker moeten maaien omdat het gras anders snel de overhand krijgt.
De bloemen in je bloemenweide zullen vaak vanzelf komen aanwaaien, maar natuurlijk kun je de natuur een handje helpen door (eenmalig) een bloemenweidemengsel te zaaien. Ook vaste planten die van nature in grasland groeien, zoals lupine, geraniums, sedum en papavers, kunnen een plekje krijgen. Alternatieven voor de bloemenweide zijn de bloemenakker en de prairietuin. Voor een prairietuin heb je overigens juist wél goede tuingrond nodig.
Gebruik bloembollen om te verwilderen
'Verwilderen' wordt al van oudsher met bloembollen in verband gebracht. Je ziet het vaak op de verpakking van bollen staan: "Geschikt voor verwildering". Verwilderingsbollen zijn bollen die je maar eenmaal hoeft te planten, waarna ze zichzelf elk jaar verder uitbreiden. Niet elke bol is daarvoor geschikt. Veel bollen, zoals de meeste tulpen, bloeien na het eerste seizoen niet meer. Het tweede jaar geven ze nog wat groene sprieten om daarna spoorloos te verdwijnen.Wel geschikt voor verwildering zijn onder meer: blauwe druifjes, crocus, sneeuwklokjes, kievitsbloem, narcissen (vooral de kleinere soorten) en vogelmelk, soorten die het ook op zandgrond prima doen. Mijn persoonlijke favoriet is de boshyacint (Hyacinthoides Hispanica), deze breidt zich niet erg snel uit, maar komt wel trouw elk jaar terug. Lees ook mijn blog over dit onderwerp.
Voor een natuurlijke uitstraling is het belangrijk om je bloembollen niet in een rondje of een vierkantje van één kleur planten, maar verspreid door de tuin, tussen de vaste planten, de eenjarigen, de struiken en wat er verder ook maar in je tuin mag staan. Idealiter strooi je de bollen nonchalant uit en plant je ze op de plaats waar ze vallen.
Wees niet bang voor woekeraars
Iedereen weet dat je een tuin niet lang aan zijn lot kunt overlaten. In verwaarloosde tuinen redden veel planten het niet. Maar er zijn ook overlevers: dat zijn de planten die ook zonder mest en zonder extra water overleven en dus in staat zijn om zichzelf in stand te houden. Het zijn ideale kandidaten voor de verwilderingstuin. Je wilt er immers niet teveel tijd in steken.Nou is het wel zo dat overleven onder een regime van verwaarlozing vaak op hetzelfde neerkomt als woekeren. Als je er niets aan doet, nemen dergelijke planten je hele tuin over. Als tuineigenaar zul je dus af en toe wel in moeten grijpen.
Voorbeelden van zulke planten zijn: Lysimachia punctata, Lysimachia ciliata 'Firecracker', sommige soorten varens zoals de struisvaren (Mateuccia struthiopteris), lelietje-der-dalen, het siergras Luzula sylvatica, Meconopsis cambrica (schijnpapaver), speenkruid, Physalis alkekengi (lampionplant) en Symphytum (smeerwortel).
 |
| Lysimachia cilliata 'Fire cracker' |
Inspiratie voor wilde tuinen
Op zoek naar inspiratie voor een wilde tuin? Kijk dan eens op mijn Pinterest moodboard (klik op het woord 'Wilde tuin' in het bord om het bord vol in beeld te krijgen):
Over het boek van Romke van der Kaa
KLIK HIER voor meer informatie of om het boek te bestellen.
Foto boven dit blog: Charlotte Coneybeer
Ook interessant:
Bewaar op Pinterest:
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
