Je denkt misschien dat halverwege de zomer het tuinseizoen al zo goed als voorbij is. De zomerbloeiers zijn over hun hoogtepunt heen. De vroegbloeiers beginnen al af te sterven. De tijd om nog nieuwe planten te zaaien lijkt allang voorbij te zijn.
Maar wacht even voor je je zaaitrays en kweekpotten naar de winterberging verwijst. Deze tijd is namelijk perfect om tweejarige planten te zaaien!
Wat zijn tweejarige planten?
Tweejarige planten zijn winterharde planten die in het eerste jaar een bladrozet vormen en pas in het tweede jaar gaan bloeien. Zaai je deze planten tegelijk met de eenjarigen in het voorjaar, dan betekent dit dat je er een heel seizoen voor moet zorgen zonder dat je bloemen te zien krijgt. Daar houden wij tuiniers niet van. Zeker de ongeduldigen onder ons niet!
Geduld is ook niet mijn sterkste eigenschap, dus het was voor mij lange tijd reden om tweejarigen links te laten liggen. Zonde want onder de tweejarigen vind je veel waardevolle planten. Heb je een tuin in de cottage garden stijl? Dan kun je eigenlijk niet zonder want veel typische cottage garden planten zijn tweejarig. Sommige tweejarigen, zoals damastbloemen, judaspenning en vergeet-mij-nietjes bloeien lekker vroeg in het seizoen. Dat vind ik ook een pluspunt.
Tweejarig moet je trouwens niet al te letterlijk te nemen. Het wil niet zeggen dat de plant maar twee jaar meegaat. Het betekent alleen dat ze pas in het tweede jaar bloeien. Vaak bloeien ze in de jaren daarna nog een tweede of zelfs derde keer.
Tweejarigen zaaien in juli/augustus
Het is slim om tweejarigen in juli of begin augustus te zaaien. De planten zijn dan eind september groot genoeg om in de tuin uitgeplant te worden. Dat betekent dat je maar zes tot acht weken hoeft te zorgen voor de plantjes in plaats van een heel seizoen!
En zeg nou zelf, het is toch ook leuk om na je vakantie nog een keer te kunnen zaaien in plaats van al in de winterstand te gaan?
Waarom je beter zelf kunt zaaien
Veel tweejarige planten kun je ook gewoon in potjes bij het tuincentrum kopen. Je verwacht dan planten te kopen die in het voorgaande jaar zijn gezaaid en dus dit jaar gaan bloeien. Maar het is mij al heel vaak overkomen dat ze tóch pas het volgende jaar bloeiden.
Veel kwekers zaaien hun tweejarigen dus ook pas in het voorjaar. Aan planten die een hele zomer groen staan te zijn hebben we niks! Als je zelf zaait weet je zeker dat je planten het volgende jaar zullen bloeien.
Welke planten zijn tweejarig?
Hieronder vind je een lijstje van de meest bekende tweejarige planten. Ze zijn allemaal geschikt voor een tuin op zandgrond. Ik heb al deze planten ooit in mijn tuin gehad. De meeste nog steeds. Eén keer zaaien is meestal genoeg omdat ze daarna zichzelf uitzaaien.
Ook goed om te weten: deze planten zijn stuk voor stuk ook interessant voor insecten zoals bijen, hommels en vlinders. Zoals je in mijn blog over
biodiversiteit kon lezen is het belangrijk om de insecten in onze tuinen te helpen.
1. Alcea rosea (stokroos)
De meeste stokrozen (Alcea rosea) zijn tweejarig. Ze hehoren, net als bijvoorbeeld Malva en tot de kaasjeskruidfamilie. Met hun opgaande groeiwijze geven stokrozen allure aan elke border. Als je een tuin in de cottage garden stijl hebt, is dit de plant die echt niet mag ontbreken!
Stokrozen houden van goed doorlatende grond. Met hun lange penwortel vinden ze water in diepere grondlagen. Vanwege die penwortel kun je stokrozen moeilijk verplanten. Plant ze daarom direct uit op hun definitieve plekje en laat ze daar staan.
Wanneer je tweejarigheid niet als probleem ziet, hebben stokrozen maar één manco. Ze zijn gevoelig voor roest, een schimmelziekte die bruine punten op het blad maakt. Kies daarom bij voorkeur voor een resistente soort zoals Alecea rosea 'Antwerp stars'. Andere resistente soorten zijn Alcalthaea x suffrutescens 'Parkrondell', 'Parkallee' en 'Parkfrieden'. Dit zijn kruisingen van Alcea rosea met de wilde Althaea officinalis (heemst).
LET OP
Niet alle stokrozen zijn tweejarig. De enkelbloemige 'Antwerp stars' bijvoorbeeld, bloeit al zo'n zes tot acht weken nadat je gezaaid hebt.
Bloeitijd: juni t/m augustus
2. Dianthus barbatus (duizendschoon)
Een ouderwetse plant die je nog maar zelden ziet. Zonde want deze plant uit de anjerfamilie bloeit twee maanden aan een stuk in kleuren die je bij andere planten niet vindt. Duizendschoon is bovendien een heel goede vlinder- en bijenplant!
Het zijn ook uitstekende snijbloemen. In een boerentuin of cottage garden mogen ze zeker niet ontbreken. Net als alle anjers hebben ze maar weinig water nodig wat een pluspunt is als je op droge zandgrond tuiniert.
Bloeitijd: juli-augustus, na de bloei terugknippen levert een tweede bloei op in september
3. Dipsacus (kaardebol)
Heb je een natuurlijke tuin? Of houd je van tuinen met een natuurlijke uitstraling? Dan mag de kaardebol eigenlijk niet ontbreken. Het is een indrukwekkende plant met een open groeiwijze die op goed bemeste tuingrond wel zo'n twee meter hoog kan worden.
Ik wilde deze plant al heel lang hebben, maar twijfelde omdat hij zichzelf nogal kwistig uitzaait. Twee jaar geleden ging ik toch overstag. Vooral vanwege het aparte silhouet. Geen spijt van gehad, want het blijkt in meer dan één opzicht een interessante plant te zijn. Lees er meer over in mijn blog:
Kaardenbol mag niet ontbreken in een wilde tuin.
Bloeitijd: juli-augustus (maar de plant heeft ook na de bloei nog veel sierwaarde)
|
Dipsacus sativus (weverskaarde) |
4. Digitalis purpurea (vingerhoedskruid)
Met zijn hoog opgaande bloeiwijze (80-150 cm) en prachtige bloemen in allerlei tinten variërend van wit tot paarsroze met donkerrode stippeltjes, is het vingerhoedskruid een sieraad voor de vroegzomer tuin. Vingerhoedskruid zorgt voor kleur in je borders vóórdat de echte zomerbloeiers komen. Hommels zijn dol op deze plant. Ze kruipen er helemaal in.
Vingerhoedskruid stelt weinig eisen aan de grond en aan de standplaats. Het is een plant die eigenlijk overal groeit. Bij mij staan ze in de schaduw maar ook in de volle zon. Het is een plant die ongelofelijk veel droogte verdraagt en zelfs in droge schaduw goed presteert.
In onze tuin staat de "gewone" Digitalis purpurea die je ook wel in het wild ziet. Het is zo'n plant die je maar één keer hoeft te zaaien. Daarna zaait hij zichzelf uit. De zaailingen kunnen alle mogelijke kleuren hebben van wit en roze tot paarsrood. Ook de donkerrode tekening van de bloemen kan afwijken. Het is dus steeds weer een verrassing hoe de bloemen eruit zullen zien maar ze zijn, hoe dan ook, altijd mooi.
Bloeitijd: mei-juni
|
Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) is er in veel kleuren |
5. Cheiranthus cheiri (muurbloem)
Alleen al om de fantastische geur zou je muubloemen moeten planten. Muurbloemen zijn parfum voor je tuin! Maar het zijn ook planten die rijk en langdurig bloeien. Ze zijn er in diverse kleuren variërend van geel tot oranje en roestrood.
Ze bloeien in de vroege zomer met veel nectar en stuifmeel. Daardoor zijn het prima planten voor bijen, vlinders en andere insecten.
Bloeitijd mei-juni
6. Hesperis matronalis (damastbloem)
Voor een halfschaduw plek in de tuin. De bloemen doen sterk denken aan die van judaspenning (zie foto hieronder). Damastbloemen zijn lilapaars van kleur maar er is ook een witte variant: Hesperis matronalis 'Alba'. Vanwege de heerlijke geur, vooral in de avond, wordt de plant ook wel nachtviolier genoemd.
De damastbloem is ecologisch heel waardevol omdat hij als waardplant dient voor verschillende soorten rupsen van dagvlinders, waaronder het oranjetipje, klein koolwitje, groot koolwitje en van nachtvlinders zoals Plutella porrectella.
Bloeitijd mei-juli
7. Lunaria annua (judaspenning)
Deze plant komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa maar is ook in ons land verwilderd. Je vindt hem niet alleen in tuinen maar ook langs bosranden, heggen en in wegbermen. Voor een plekje in de (half)schaduw. Judaspenning verdraagt meer schaduw dan Hesperis matronalis.
Hij bloeit al in april. Een van de weinige vroegbloeiers die zorgt voor hoogte in de voorjaarstuin. De opvallende paarse bloemen zijn interessant voor allerlei insecten. Judaspenning is de waardplant van het oranjetipje, een klein wit vlindertje met oranje vleugeltoppen. De wilde vorm bloeit in paars maar er is ook een witte variant.
Ik heb het afgelopen najaar wat judaspenning geplant tussen mijn Eupatoriums. Eupatoriums zijn schitterende planten, maar ze beginnen pas laat in het seizoen te groeien. In plaats van een kale plek, heb ik nu in april en mei bloemen.
Sommige tweejarigen kun je uittrekken als ze uitgebloeid zijn. Bij de judaspenning moet je dat niet doen. De zaaddozen zijn namelijk ook heel mooi. Je kunt ze gebruiken in droogboeketten.
De judaspenning kreeg zijn naam omdat de zaaddozen lijken op de 30 zilveren penningen, die Judas kreeg voor het verraden van Jezus. Nadat hij berouw had gekregen en ze in de tempel op de grond gooide, groeide volgens de legende daaruit de plant. Leuk om te weten: in het Engels heet de plant 'honesty' daar wordt hij dus juist geassocieerd met eerlijkheid.
Bloeitijd: april-mei
|
Judaspenning(Lunaria annua) |
8. Myosotis (vergeet-mij-niet)
Wie kent het vergeet-mij-nietje niet? Ik ben dol op vergeet-mij-nietjes. De beplanting van mijn tuin is vooral afgestemd op de zomer en nazomer. Daardoor is er in het voorjaar niet zoveel te beleven. Door vergeet-mij-nietjes te planten tussen mijn vaste planten, heb ik in april toch kleur in mijn tuin en valt er dan ook al wat te halen voor insecten.
Zaaien hoeft maar één keer, daarna zaait het vergeet-mij-nietje zichzelf uit. Omdat de plantjes zich rijkelijk uitzaaien, is het zaak om flink uit te dunnen. Als er teveel planten bij elkaar staan, worden de bossen zo groot dat ze de vaste planten verdringen. Dat wil je natuurlijk niet. Ook een enkele plant geeft al een flinke tuil bloemen.
Vergeet-mij-nietjes laten zich gemakkelijk verplanten. Geef de zaailingen voor de winter hun definitieve plekje, zodat in het voorjaar meteen kunnen beginnen met groeien en bloeien. Na de bloei (begin juni) kun je de planten uittrekken en afvoeren.
bloeitijd: april-mei
9. Salvia sclarea (muskaatsalie, scharlei)
Alle salvia’s doen het goed op zandgrond, ze gedijen namelijk op droge grond. Salvia Sclarea is hierop geen uitzondering. Wat mij betreft is dit de koningin van de salvia’s. Een ‘must have’ plant. Wie de scharlei heeft gezien, wil haar hebben.
Deze Salvia heeft tamelijk groot behaard grijs blad en grote lila/witte bloemen. De plant wordt circa 1 meter hoog, maar heeft stevige stelen die zonder steun overeind blijven. Het is een echte zomerbloeier (juni-augustus). Omdat de schutblaadjes van de bloemen ook kleur hebben, behoudt de scharlei zijn sierwaarde, ook wanneer hij is uitgebloeid.
Bloeitijd: juni-augustus
|
Salvia sclarea (muskaatsalie, scharlei) |
Ook interessant
Bewaar op Pinterest:
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
Dit blog bevat affiliate links. In mijn privacy statement wordt uitgelegd wat dit betekent.