Hoe red je je tuinplanten bij extreme droogte?
Als ik dit blog schrijf (9 juni 2023) heeft het al meer dan een maand niet meer geregend. Onze tuin op droge zandgrond heeft al flink te lijden onder de droogte. Het ziet er ook niet naar uit dat dit op korte termijn gaat veranderen. Wat doe je dan? Hoe red je je tuin van de ondergang?
Bomen en struiken (mits ze goed gesetteld zijn) overleven een periode van droogte meestal wel. Hetzelfde geldt voor gazons. Het gras wordt bruin maar als het weer gaat regenen, groeit het weer aan. Dat geldt helaas meestal niet voor vaste planten.
In dit blog geef ik je tips hoe je je vaste planten kunt redden bij extreme droogte. Door water te geven natuurlijk, maar daar wil ik het niet over hebben. Daar zijn al tientallen blogs over geschreven. Dit blog gaat over wat je verder nog kunt doen. Ik put daarbij uit eigen ervaring want ik heb veel geleerd in 2018. Je weet wel, die zomer waarin er geen drup regen viel.
Natuurlijk is het niet nodig om meteen al drastische maatregelen te nemen. Het is nog steeds mogelijk dat onweersbuien in de komende weken gaan zorgen voor regen. Ik doe in elk geval iedere dag een regendansje 😀.
Ik begin daarom met de dingen die je nu al kunt doen. Daarna volgen maatregelen die je kunt nemen als de droogte aanhoudt. De laatste tips uit dit lijstje zijn ronduit draconisch, maar zo heb ik in 2018 vrijwel al mijn vaste planten kunnen redden.
Dun je borders uit
Hoe meer planten er in een border staan, hoe dunner de spoeling wordt. In tijden van droogte doe je er goed aan om alle planten, die daar niet thuis horen, te verwijderen. Dat geldt voor onkruid maar ook voor (zaailingen van) tuinplanten.Door het natte voorjaar zijn er veel meer zaden gekiemd dan normaal. Ik denk dat wij inmiddels wel een miljoen Gaura's uit onze borders gewied hebben! Al die zaailingen concurreren met jouw borderplanten om water. Je hebt ze niet nodig, dus trek ze uit.
Mulch je borders
Idealiter heb je je tuin in het voorjaar al gemulcht. Als je dat niet gedaan hebt, is het nog niet te laat om dat alsnog te doen.
Geef eerst flink water zodat de grond behoorlijk nat is. Breng daarna een flinke laag mulch aan. Door de mulchlaag verdampt het water minder snel. Zo hebben je planten er véél langer plezier van. En als straks die felbegeerde onweersbui valt, heb je langer profijt van al dat gratis water.
Lees meer over het mulchen van je tuin in mijn blog "Voorkom uitdroging, mulch je tuin in het voorjaar".
Knip uitgebloeide bloemen weg
Zaad zetten vraagt veel van planten. Ze hebben daardoor meer water nodig dan normaal. Door de uitgebloeide bloemen weg te knippen, maak je planten een stuk droogtebestendiger.
Phlomis russeliana bijvoorbeeld, is een plant die veel droogte verdraagt. Maar níet tijdens de bloei en zeker niet als de plant zaad gaat produceren. Door de bloemen na de bloei weg te knippen, maak je deze plant droogteresistent.
En ja, ik weet het, het is zonde! De bloemen van Phlomis russeliana zien er ook na de bloei nog aantrekkelijk uit en de plant heeft een mooi wintersilhouet. Maar het is écht beter voor de plant. Pluspuntje is dat je het komende jaar geen ongewenste zaailingen hoeft uit te wieden. Elk nadeel heeft zijn voordeel zullen we maar zeggen.
 |
| Phlomis russeliana |
Maak stekken van planten niet je wilt verliezen
Heb je planten in je tuin die je per se niet wilt verliezen? Bijvoorbeeld omdat ze heel bijzonder zijn of emotionele waarde hebben? Maak dan bijtijds stekken of steek een stukje van de plant af dat je oppot. Als de plant in de tuin dan verdroogt, heb je nog een reserve achter de hand.
Verwijder eenjarigen
Nog altijd geen regen? Dan wordt het nu tijd voor drastische maatregelen. Je kunt niet eeuwig blijven sproeien. En soms mag dat ook gewoon niet meer.
Het gaat nu niet langer om een mooie tuin, het gaat om overleven. En hoe jammer het ook is, daarbij zullen slachtoffers vallen. Er moeten dus keuzes gemaakt worden. Van heesters en vaste planten kun je nog jarenlang plezier hebben. Het is dus belangrijk om die in leven te houden.
Dat geldt niet voor eenjarigen. Na dit seizoen is het over en uit. Daar wil je je kostbare water natuurlijk liever niet aan spenderen! Als je stopt met gieten zul je trouwens merken dat veel van die eenjarigen het toch nog verbazingwekkend lang volhouden. Cosmos en slaapmutsjes bijvoorbeeld, zijn echt niet kapot te krijgen.
Verwijder niet-droogtebestendige planten
Heb je planten in je tuin die de droogte absoluut niet trekken? Die je meerdere keren per week water moet geven en die desondanks hun kop laten hangen of geel worden? Vraag je dan af of je eigenlijk wel verder wilt met zo'n plant.
Dit is niet de eerste droge zomer en het zal ook zeker niet de laatste zijn. Planten die niet tegen droogte kunnen zullen dus steeds opnieuw voor problemen zorgen. Gooi ze daarom liever door de hakselaar. Dat levert in elk geval nuttige mulch op. En doe het meteen! Wacht niet tot het najaar. Dan ben je alweer vergeten hoe stinkvervelend dat water geven was en voor je het weet, zit je volgend jaar met hetzelfde probleem.
Knip bloemen en bloemknoppen weg
Nog altijd geen regen? Dan wordt het nu tijd om écht drastisch in te grijpen. Vaste planten die bloeien hebben veel meer water nodig dan planten in rust. Dat kun je zien want zodra er knoppen in komen, gaan planten eerder slap hangen door de droogte.
Planten hebben ook de hebbelijkheid om juist te willen bloeien in perioden van langdurige droogte. Zo beschermen ze zich tegen droogte. Door vroeger te bloeien verhogen ze de kans dat ze zich via zaad nog kunnen voortplanten voordat ze helemaal verdrogen. Sommige najaarsasters in mijn tuin hebben nu al knoppen!
Door (een deel van) de bloemen en bloemknoppen weg te knippen maak je de plant weer droogtebestendig. Sommige bloemen kun je op de vaas zetten zodat ze niet helemaal verloren zijn.
Ik weet het, dat doet zeer! Ik spreek uit eigen ervaring want dit heb ik in 2018 met een groot deel van mijn borderplanten gedaan. Ik kon wel janken! Maar het was de redding van veel planten. Zelfs in die ellendige droge zomer ben ik weinig vaste planten kwijtgeraakt.
Knip het loof terug
Hoe meer loof een plant heeft, hoe meer water hij verdampt. Blijft het droog, dan is het slim om niet alleen de bloemen en bloemknoppen weg te knippen maar ook een groot deel van het loof.
Knip planten bij de grond af
Dit was het dieptepunt van mijn tuinjaar 2018. Je kunt niet eeuwig water blijven geven. Toen er ook nog een hittegolf werd aangekondigd heb ik het drastische besluit genomen om mijn vaste planten net boven de grond af te knippen.
Ik goot er wat water bij en deed er daarna een flinke laag mulch overheen zodat het hart van de plant niet in de zon verbrandde. Als je zorgt dat de kluit niet helemaal uitdroogt (door af en toe een minimum aan water te geven) groeien je planten weer aan zodra het gaat regenen.
Planten kunnen zo met een minimum aan water de droogte overleven. 2018 was niet alleen de zomer zonder regen. Voor mij was het ook de zomer zonder bloemen 😭. Natuurlijk hoop ik dat het nu zo ver niet komt, maar garanties zijn er helaas niet.
Leer van je ervaringen
2018 was een rampjaar voor de tuin, maar ik heb er veel van geleerd. Tijdens zo'n droge zomer leer je de echte droogtekampioenen kennen. Dát zijn de planten waarmee je verder moet. Door je beplanting steeds aan te passen met (nog) droogtebestendigere soorten, raakt je tuin steeds beter opgewassen tegen droge periodes.
In mijn blog '30+ planten voor een tuin op droge grond' vind je een planten ABC van droogtebestendige planten.
In deze tuin wordt nooit gesproeid!
Helaas alleen verkrijgbaar in Engels, maar als je een beetje vertrouwd bent met het Engelse tuinjargon leest het boek heel gemakkelijk. De wetenschappelijk plantennamen zijn natuurlijk sowieso internationaal. En voor de prijs hoef je het niet te laten!
KLIK HIER voor meer informatie of om het boek te bestellen.
Ook interessant
De foto boven dit blog is van Katie Burkhart op Unsplash
Bewaar op Pinterest:
Vond je dit blog nuttig? Klik dan hier om jezelf gratis te abonneren op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen. Wees niet bang, ik ga je niet spammen met reclame!
