Werken aaltjes echt tegen slakken?
In een tuin horen insecten er ook bij. Ik ben daarom best tolerant als het gaat om ongedierte. Als dat betekent dat er soms een plant wordt aangevreten, dan heb ik daar vrede mee. Of ik vervang hem voor een wat minder smakelijke soort.
Om die reden hebben we een aantal jaren geleden bijvoorbeeld de Hosta en Ligularia dentata in onze tuin opgeruimd. Het zijn prachtige bladplanten maar ik heb niet de ambitie om een moestuin voor slakken in te richten.
Geen buffet voor slakken...
Maar wat doe je als naaktslakken je tuin veranderen in een waar slagveld? Het overkwam ons in het voorjaar van 2017. We hadden flink wat bladcompost uitgereden in de borders en daarmee blijkbaar een soort van slakken Walhalla gecreëerd.
Wat waarschijnlijk ook meespeelde was dat 2017 een slecht jaar was voor de merels. Merels ruimen normaliter veel slakken op maar in dat jaar stierven er, voor het derde jaar op rij, veel merels door het Usutu-virus. Het resultaat was een bevolkingsexplosie van naaktslakken. 's Avonds kwamen ze massaal tevoorschijn om hun destructieve werk te doen. Geen plant was meer veilig voor hun ongebreidelde vraatzucht.
Naaktslakken kunnen een ravage aanrichten in je tuin. Ze zijn vooral dol op het malse groen van jonge planten. Mijn dahlia's hadden geen schijn van kans. Ze werden afgevreten zodra ze boven de grond kwamen. De 'Bishop of Landaff', een dahlia met prachtig diep ingesneden donkerrood blad, die ik na jaren zoeken op een tuinbeurs had gescoord, eindigde voortijdig als slakkenvoer. Mijn nieuwe Alstroemeria werd in één nacht gereduceerd tot een bladskelet.
Van salie wordt gezegd dat slakken er niet van houden (vanwege de geur) maar mijn Scharleien bleken erin te gaan als koek. Het slijmerige gespuis kroop zelfs tegen het keukenraam omhoog en als ik één ding zeker weet, dan is het dat ik in mijn keuken geen naaktslakken tegen wil komen. Er zitten grenzen aan mijn tolerantie...
Waarom naaktslakken een plaag kunnen worden
Naaktslakken hebben (helaas) weinig natuurlijke vijanden. Door hun formaat, een volwassen naaktslak kan wel 15 tot 20 cm lang worden, maar ook vanwege hun taaie slijm. Volwassen naaktslakken worden gegeten door egels, dassen en wilde zwijnen. En dan nog alleen bij gebrek aan beter.Jonge naaktslakken worden ook nog wel gegeten door vogels, spitsmuizen, hazelwormen, padden, loopkevers en gloeiwormen, maar slechts weinig dieren beschouwen de naaktslak als een smakelijke lunch en geef ze eens ongelijk!
Naaktslakken kunnen zich bovendien supersnel vermeerderen. Ze zijn hermafrodiet wat betekent dat ze elkaar kunnen bevruchten. Elke naaktslak in jouw tuin is dus in staat om zich voort te planten en doet dat met veel enthousiasme.
Ze leggen zo'n 200 tot 400 eitjes per keer. Onder gunstige omstandigheden kunnen er zelfs twee generaties per jaar ontstaan. Die ene slak in jouw tuin kan 'worst case scenario' dus wel 800 nakomelingen hebben!
 |
| Deze ene slak legt gemakkelijk 300 eitjes! (foto Rudolf-Peter Bakker op Unsplash) |
Biologische bestrijding met nematoden
Normaal gesproken heb ik zoiets van 'leven en laten leven' maar dat was duidelijk geen optie. In elk geval niet als ik ook nog wat plezier aan mijn tuin wilde beleven. Maar wij willen geen gif of chemische middelen gebruiken en het idee om die enge glibbers met de hand te ruimen sprak me ook niet echt aan.Op internet zijn veel milieuvriendelijke bestrijdingsmethoden te vinden. Zo zijn er niet-giftige biologische slakkenkorrels die goed werken en niet schadelijk zijn voor het milieu (klik hier voor meer informatie en de prijs bij bol.com). Bij vochtig weer heb je daar alleen niet zoveel aan omdat de korrels dan meteen gaan schimmelen.
Andere trucs zijn een val plaatsen, slakkenkragen maken, koper aanbrengen en koffiedik of eierschalen strooien maar deze methoden werken niet of maar heel beperkt tegen naaktslakken.
Wij hebben daarom gekozen voor biologische bestrijding: gewoon de natuur het werk laten doen. Het geheime wapen zijn nematoden: microscopisch kleine rondwormen die met blote oog niet zichtbaar zijn.
Wat zijn nematoden?
Nematoden worden ook wel aaltjes genoemd. Er zijn twee soorten: plantparasitaire aaltjes en aaltjes die parasiteren op insecten. De laatste worden gebruikt om naaktslakken te bestrijden. Deze aaltjes komen van nature in de grond voor. Ze dragen bacteriën bij zich die dodelijk zijn voor naaktslakken.Het aaltje dringt het lichaam van de slak binnen en infecteert hem met de bacterie die de slak doodt. Het dode lichaam van de slak wordt door het aaltje gebruikt om zich voort te planten. Als het lichaam ontbindt komt er een nieuw leger aaltjes vrij dat weer op zoek gaat naar slachtoffers en zo wordt de slakkenplaag, ook op langere termijn, onder controle gehouden.
Aaltjes doden de naaktslakken onder de grond. Dat werkt in je voordeel, 90% van de tijd verblijven slakken in de grond. Ze komen alleen tevoorschijn om te eten. Met aaltjes pak je de slakkenplaag dus bij de bron aan.
Hoe pas je aaltjes toe?
Het toepassen van aaltjes is heel eenvoudig. De aaltjes worden geleverd in een kleisubstantie die je moet oplossen in water. Die oplossing verspreid je met een gieter over de grond op plaatsen waar de slakken zich verschuilen, meestal de vochtigste plekken in de tuin. Je hoeft de slijmsporen maar te volgen om te weten waar ze vandaan komen.Je kunt slakken met nematoden bestrijden vanaf maart tot oktober. De bodemtemperatuur (dus niet de luchttemperatuur) moet minstens 6 °C bedragen. De beste bodemtemperatuur om aaltjes te gebruiken is 15°C, deze temperatuur wordt meestal pas eind april – begin mei bereikt.
Werken aaltjes echt tegen slakken?
Wij hebben de nematoden half april verspreid en ondanks dat 2017 een relatief vochtige zomer was, hebben we die zomer en de jaren daarna weinig last meer gehad van naaktslakken. Ze waren er nog wel, maar het was geen plaag meer.
Ik durf dus wel te stellen dat het effectief was maar het is lastig om dit exact te bepalen omdat er meerdere factoren meespelen. In onze tuin zitten ook vogels en een egel die mogelijk een deel van de slakken opgeruimd hebben. Ook heeft mijn man (hij liever dan ik) 's avonds nog een paar keer met de hand slakken verzameld. Wij hebben sindsdien, hoe dan ook, geen slakkenplaag meer gehad en ook geen nematoden meer hoeven gebruiken.
Waar haal je aaltjes tegen slakken vandaan?
Het is mogelijk om zelf nematoden te kweken las ik op deze website, maar het is eenvoudiger om de nematoden te bestellen, (klik hier voor meer informatie en prijzen bij Biogroei). Misschien handig om te weten: er zijn ook aaltjes om engerlingen, emelten, taxuskevers, mieren en rouwvliegen te bestrijden.
Tip!
Als tuinliefhebber ben je blij wanneer alles groeit en bloeit. Maar soms gaat het fout. Het blad wordt geel of is aangevreten. Vaak is rustig afwachten de beste optie, de natuur lost veel problemen zelf op. Soms moet je meteen iets doen om erger voorkomen. Maar wat dan? In dit boek van Bärbel Oftring lees je hoe je je tuin met natuurlijke plantbeschermingsmiddelen gezond houdt.
KLIK HIER voor meer informatie of om het boek te bestellen.
Ook interessant
Bewaar op Pinterest:
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
