Zo voorkom je dat je planten omvallen!

Ik werk veel met vaste planten in mijn tuin en dan niet alleen met het lage spul. De "grote jongens" in de achterhoede van onze borders kunnen wel een meter of twee hoog worden. Een vraag die ik vaak krijg is hoe wij die planten zo goed overeind houden. 

Hoge vaste planten en sommige heesters hebben de neiging om later in het seizoen uit elkaar te zakken of om te vallen. Het gevolg is dat de kleinere planten eromheen bedolven worden en dat je border ineens meer gelijkenis vertoont met een spel mikado. Hoe hoger de plant, hoe groter de kans dat dit gebeurt.

Dit is mij in het verleden ontelbare malen overkomen. Ik was het op een gegeven moment zo beu dat ik besloot om dan maar geen hoge vaste planten meer te zetten. Maar van een border met planten die niet hoger worden dan zestig centimeter werd ik ook niet blij, dus moest er een andere oplossing komen.

Steunen van roestend staal  

Mijn man werkt graag met metaal. Hij besloot daarom om zelf plantensteunen te buigen uit staal. Dankzij zijn noeste arbeid staan al onze borders nu tot aan het einde van het seizoen fier overeind. Hij gebruikt voor de steunen roestend staal van 6 mm dik, dat hij bestelt bij een lokale ijzerwaren zaak. Roestbruin is de kleur die het minste opvalt in de tuin. 

Dat staal zaagt hij op maat en vervolgens buigt hij er met behulp van een bankschroef de halfronde rekjes van die je op de foto boven dit blog ziet. Hij maakt ze in verschillende hoogten variërend van 50 centimeter tot 1.20 meter. 

De rekjes steek je rondom de plant in de grond en zo blijft alles keurig overeind. Geen zin om zelf aan de slag te gaan? Soortgelijke plantensteunen zijn ook kant-en-klaar te koop (klik hier voor meer informatie).

Wanneer je zelf plantensteunen maakt, houd je altijd stukken over die te klein zijn om er een rekje van te buigen. Van die stukken maakt mijn man steunen voor een enkele steel of tak. Dat doet hij door aan het uiteinde een oog te buigen waar de steel van de plant ingeklemd wordt. 

Om te voorkomen dat deze door de wind uit het oog schiet, schuift hij er een klein stukje flexibele slang omheen. Zie de foto hieronder. Soortgelijke steunen kun je ook kant en klaar kopen (klik hier voor meer informatie. 

Steun voor één enkele steel 

Werken met gaas 

Planten die maar van één kant zon krijgen, bijvoorbeeld omdat er een hoge haag achter staat of doordat hoge bomen de zon wegnemen, trekken naar het licht. Wat je dan ook ook doet, die planten gaan altijd één kant ophangen namelijk in de richting waar de zon vandaan komt. 

Als je die planten alleen afsteunt aan de zijkant, dan ziet dat eruit als een bloemenvaas die maar half gevuld is. Niet mooi! Om dit te voorkomen leggen wij aan de bovenkant over de plantensteunen een matje tuingaas. De stelen groeien door het gaas waardoor ze niet meer naar één kant vallen.

Een matje tuingaas is ook een geweldige methode om tuingeraniums overeind te houden. Geranium magnificum en Geranium oxonianum bijvoorbeeld, hebben de neiging om tijdens de bloei uit elkaar te vallen. Door een vierkant matje tuingaas in de plant te leggen, waarbij je punten naar onderen buigt, blijven de bloemen mooi overeind staan. 

Na de bloei knip je de geranium terug en verwijder je de gaasmat. Het is ongelofelijk hoeveel beter de geraniums eruit zien door deze truc toe te passen!

Geranium oxonianum met gaasmat

Zo houd je Annabelle overeind!

De meest beruchte omvaller aller tijden is zonder enige twijfel Hydrangea arborescens 'Annabelle'. De bloemhoofden van deze hortensia kunnen zo groot als een voetbal worden. Het gevolg is dat bij de eerste de beste flinke regenbui de bloemen zo zwaar worden dat de plant helemaal uit elkaar zakt. Bij zware windstoten kunnen ze ook zomaar afbreken. 

De beste manier om dit probleem te tackelen is om een gaaskooi te bouwen rondom de plant. Dit doet je op het moment dat de knoppen beginnen te vormen omdat je dan kunt zien hoe groot de kooi moet worden. Van tuingaas met de juiste hoogte buig je een cilinder rondom de plant. 

Over de bovenkant van de cilinder leg je een vierkant stuk gaas, de punten buig je naar beneden en maak je vast aan de cilinder. De takken trek je aan de zij- en bovenkant van de cilinder door het gaas.

Opbinden met tuintouw  

Deze truc heb ik zelf bedacht. Ik gebruik deze methode om te voorkomen dat mijn te hoog opgegroeide Sedums uit elkaar vallen. Het is ook een goede methode om de takken van heesters bij elkaar te houden die te zwaar zijn geworden door de bloemen, bijvoorbeeld van vlinderstruiken of Physocarpus. 

Het werkt als volgt: je neemt een lange draad tuintouw die wikkel je (zonder te knopen!) één keer om een tak. Vervolgens trek je de draad naar de volgende tak waar je hem ook één keer omheen slaat. Zo werk je langs alle takken aan de buitenkant van de plant tot je weer terug bent bij je beginpunt. Daar knoop je de twee draadeinden aan elkaar. 

Op deze manier houdt de plant zichzelf als het ware overeind. Eventueel kun je, voor extra stevigheid, bij het beginpunt een stok in de grond slaan waar je het begin en einde van de draad omheen bindt.Ik gebruik hiervoor afbreekbaar jute tuintouw. Dat is sterk en, in tegenstelling tot draad waarin metaal, plastic of rubber is verwerkt, is het een natuurlijk materiaal dat gewoon vergaat als het in de tuin blijft liggen. 

Ik heb om die reden ook wel eens raffia draad gebruikt maar dat is te zwak. Tegen het einde van de zomer, zeker als het regelmatig geregend heeft, is het zo zwak geworden dat het bij de eerste beste windvlaag breekt.

Draai het touw om de tak of steel zonder te knopen!

Burenhulp

Sommige planten groeien nu eenmaal niet op sterke stelen en zullen altijd omvallen. Dat geldt bijvoorbeeld voor Geranium psilostemon, een fantastische tuingeranium die op niet al te droge grond wel een meter hoog kan worden. Ook Knautia macedonica en sommige Persicaria soorten hebben daar last van. 

Ik los dit probleem op door dit soort planten stevige buren te geven zoals Agastache of Helenium. De stevige planten houden dan de soorten die wat losser groeien overeind.

Geen aanrader

Je kunt ook van die groene plastic ringen kopen die je op een steel moet prikken. Die ringen zijn meestal veel te klein waardoor de plant teveel wordt samengetrokken en zijn natuurlijke vorm verliest. De steel zou feitelijk in het hart van de plant gestoken moeten worden wat natuurlijk niet gaat. Het is ook lastig om de stelen van planten door de ringen te krijgen zonder ze te breken. Wat mij betreft geen aanrader. 

Ook over het gebruik van bamboestokken om planten op te binden ben ik niet enthousiast. De kleur geel van nieuwe bamboe is gepaald niet onopvallend en de stokken zijn altijd net te kort of te lang. Bamboe is wat mij betreft vooral geschikt voor de moestuin.

Wat is rijshout eigenlijk? 

In tuinboeken wordt vaak gesproken over "rijshout" dat je bij je planten moet steken voor extra steun. Ik heb eerst moet opzoeken wat dat eigenlijk is. Wikipedia weet te melden dat het gaat om staken en tenen van wilgenhout. Je zou natuurlijk ook het snoeihout uit je eigen tuin kunnen gebruiken zoals de takken van vlinderstruiken die je in het voorjaar weg snoeit. 

Zelf ben ik niet zo enthousiast over deze oplossing. Stokken alleen houden een plant niet overeind, je moet de zaak dan ook nog eens aanbinden met touw. Dat is veel werk en geeft niet altijd een mooi resultaat. 

Het geheim is om op tijd te beginnen 

Als je pas aan de slag gaat wanneer je planten half of helemaal plat liggen, ben je te laat. Planten die zijn omgevallen trekken direct weer naar het licht. Als je ze daarna weer rechtop zet, blijken alle stelen krom gegroeid te zijn. Dat effect treedt al heel snel op. 

Planten die al een aantal dagen plat hebben gelegen, krijg je hierdoor niet meer in het gareel. Het is dan ook belangrijk om de plantensteunen tijdig aan te brengen. Wij doen dit eind mei als er van omvallen nog lang en breed geen sprake is.

Vinassekali zorgt voor sterkere planten 

Een tip van mijn buurman die hovenier is: op lichte zandgrond kunnen planten die zich slecht ontwikkelen, te slap groeien en bruin blad krijgen, last hebben van kaligebrek. Het helpt dan om wat vinassekali te geven. 

Vinassekali is een honderd procent natuurlijk bijproduct uit de suikerindustrie. Het verbetert de vochthuishouding en bevordert het transport van stoffen in de plant. De plant wordt hierdoor steviger. 

Universele tuinmest bevat ook kalium, maar soms hebben planten net wat extra nodig. Let wel, dit werkt alleen bij kaligebrek. Sommige planten groeien van nature niet op sterke stelen en zullen dus altijd omvallen ongeacht hoeveel extra mest je geeft. 

Overbemesting is altijd een slecht idee. Planten die te snel groeien worden veel te hoog waardoor ze eerder omvallen en zijn (vanwege hun malse loof) een dankbare prooi voor bladluizen.

Tip: Gaura Lindheimeri overeind houden 

Gaura Lindheimerii 'Whirling butterflies' is een fantastische langbloeiende vaste plant maar helaas ook een notoire omvaller. Hoe je Gaura's onzichtbaar afsteunt zonder afbreuk te doen aan het transparante uiterlijk van de plant, lees je in mijn blog "Hoe winterhard is Gaura lindheimeri 'Whirling butterflies?". 

Ook interessant

• Een mooiere border door het snoeien van vaste planten 
• Het geheim van een perfecte border 
• 10 tips voor een prachtige border 

Bewaar op Pinterest:

Abonneren 

Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame! 

Dit blog bevat affiliate links. In mijn privacy statement wordt uitgelegd wat dit betekent.