Valt er in de winter nog wat te tuinieren?
In de wintermaanden zijn we geneigd om veel tijd bij de warme kachel door te brengen. Maar teveel binnen zitten is niet goed voor je. Je kunt er somber en depressief van worden. Er is tegenwoordig zelfs een naam voor dit fenomeen: Nature Deficit Disorder (NDD).
NDD wordt vooral in verband gebracht met fysieke en mentale stoornissen bij kinderen maar ook volwassenen varen er wel bij als ze vaker naar buiten gaan. Juist in de winter!
Je wordt niet alleen somber van veel binnen zitten, je kunt daardoor bovendien een vitamine D gebrek oplopen. Maar liefst 60% van alle Nederlanders heeft daar volgens de Consumentengids (november 2020) in de wintermaanden last van.Je kunt natuurlijk een pilletje slikken, maar waarom zou je niet lekker naar buiten gaan? Je hoeft niet perse een eind te gaan wandelen, gewoon een paar uurtjes wat rommelen in je tuin is ook al goed voor lichaam en geest. Gelukkig zijn er ook in de winter legio tuinklusjes om je bezig te houden!
Als het gaat vriezen
Vergeet niet om je buitenkraan en sproei installatie af te tappen. Gooi (aardewerk) potten en vogelbadjes leeg en zet ze op zijn kop. Ze kunnen anders kapot vriezen. Ook halfvolle bakken en emmers kun je beter leeg maken. Het kan anders gebeuren dat kikkers ze gebruiken om te overwinteren. Die vriezen dan dood, en dat wil je natuurlijk niet.Maak je tuinmeubels schoon
De kussens en de parasol heb je (hopelijk) maanden geleden al naar binnen gebracht maar tafels en stoelen blijven vaak in weer en wind buiten staan waar ze groen worden of een zwart laagje krijgen. Borstel ze schoon met een harde borstel en wat schoonmaakmiddel. Zet ze droog weg of dek ze af. Zodra de eerste voorjaarszon verschijnt kun je meteen lekker buiten zitten zonder dat je eerst moet gaan poetsen.
Verwijder groene aanslag
Je kunt natuurlijk wachten tot het voorjaar maar dan loop je het risico om "op je plaat" te gaan doordat je uitglijdt over de groene glibberige laag op je tuinpad of terras. Vooral op plekken waar de zon in de winter niet komt kan het spekglad worden.Door regelmatig je stoep te vegen voorkom je groene aanslag. Gebruik een harde veger en strooi wat scherp zand over de stoep voordat je begint te vegen. De groene aanslag vliegt eraf zonder dat je schoonmaakazijn of een middel tegen groene aanslag hoeft te gebruiken.
Maak winterpotten voor je terras
In het tuincentrum kun je in de winter volop plantjes kopen die tegen het koude weer bestand zijn zoals kerstrozen (Helleborus), viooltjes, vergeet-mij-nietjes, madeliefjes, wintergroene struikjes, en bollen. Combineer er een aantal in een pot en je terras ziet er weer vrolijk uit. Je 'winterblues' zijn dan gegarandeerd verdwenen.
Zelf houd ik erg van zilverblad (Senecio cineraria) met zijn zilvergrijze getande blad. Je kunt die plant na de winter gewoon in de pot laten staan want hij bloeit 's zomers met gele bloemen in een aparte "zilver-met-goud" combinatie.
Je hoeft potplanten in de winter niet te gieten. Controleer ze wel regelmatig want potten die bijvoorbeeld onder een overhangende dakrand staan, krijgen geen regenwater en kunnen dan toch uitdrogen. Verwijder bij viooltjes en madeliefjes regelmatig de uitgebloeide bloemen. Dat bevordert de bloei.
 |
| V.l.n.r. Helleborus met Arabis Blepharophylla, hyacinth, madeliefje, vergeet-mij-niet en anemoon. |
Dek vorstgevoelige planten af
Planten die net wel of net niet winterhard zijn hebben baat bij een winterdek. Wees extra alert als je na de zomer nog mediterrane planten hebt geplant zoals rozemarijn, tijm of vorstgevoelige salvia's (bijvoorbeeld Salvia 'Amistad' of Salvia uliginosa). Eigenlijk kun je die beter in het voorjaar planten, maar ben je, zoals ik, eigenwijs geweest, dan kun je maar beter zorgen voor een goede winterbescherming.Je doet dat door een flinke laag dood blad aan te brengen. Kies een bladsoort die moeilijk verteert. Eikenblad is heel geschikt. Zorg dat het blad niet weg kan waaien door er wat takken overheen te leggen. Een mooi tweede leven voor je kerstboom! Volgens Romke van der Kaa werkt een oud Perzich tapijtje het beste, maar wie heeft dat vandaag de dag nog bij de hand?
Onderhoud je tuingereedschap
Veel tuingereedschap zal een aantal maanden niet gebruikt worden. Als je je gereedschap, zonder het eerst schoon te maken, een hele winter in de schuur laat staan, is de kans groot dat het gaat roesten. Borstel daarom het zand eraf en olie het gereedschap in voordat je het opbergt.Zelf gebruikte ik altijd zo'n spuitbusje maar ik las op de website van Groene Passies dat lijnolie ook prima werkt. Dat is een natuurproduct dus beter voor het milieu.
Maak compost
Dood blad kun je gewoon in de border laten liggen. Goed voor de grond en het bodemleven, maar je kunt er ook bladcompost van maken. Dat is pas echt het zwarte goud voor je tuin! Je kunt er alle soorten blad voor gebruiken.Er wordt wel eens beweerd dat eikenblad niet op de composthoop mag omdat het te zuur is maar dat is onzin. Eikenblad bevat inderdaad looizuur, maar als je het mengt met ander blad is er niks aan de hand. Ook zou je de zuurgraad met kalk kunnen corrigeren.
Zelf doe ik mijn eikenblad en notenblad (dat ook heel zuur is) gewoon in de compostvaten. Zelfs zonder kalk toe te voegen. Ik heb nog nooit meegemaakt dat planten slecht reageren op die compost. Onze grond heeft een lage pH-waarde en is van zichzelf dus behoorlijk zuur. Ik heb daarom geen kalkminnende planten die er last van zouden kunnen hebben. Die hebben allemaal al lang geleden het loodje gelegd.
Onkruid wieden
Ik vind het zelf maar een heel matig genoegen om in de winter te wieden omdat je er, zelfs met tuinhandschoenen aan, steenkoude vingers van krijgt. Maar mocht het een paar dagen wat warmer zijn, dan is het een goed idee om alvast te beginnen met wieden. Daarmee voorkom je een explosie van onkruid in het voorjaar.
Vaste planten en siergras afknippen
Afgestorven vaste planten en siergras moeten aan het einde van de winter afgeknipt worden. Daarmee kun je in maart beginnen. Is het begin maart nog erg koud, wacht dan liever nog een paar weken. Allerlei vogels, insecten en andere diertjes zoeken bij koud weer beschutting tussen de afgestorven resten van die planten en die beestjes wil je niet verstoren.
Strooi kieseriet
Kieseriet is een natuurlijk product (delfstof) dat veel magnesium bevat. Zandgrond bevat van nature geen magnesium en planten hebben deze bouwstof nodig om optimaal te groeien. Omdat kieseriet schade kan toebrengen aan jong blad, is het verstandig om de korrels aan het einde van de winter te strooien voordat de planten uitschieten. Begin maart is een mooi moment. Wij gebruiken altijd Esta kieseriet.
Al met al kun je zo heel wat uurtjes buiten in je tuin doorbrengen. Schijnt het zonnetje, neem dan ook eens een half uurtje de tijd om lekker in de zon zitten en zo wat vitamine D op te doen. Het is goed voor je humeur en het houdt je gezond!
Ook interessant
Bewaar op Pinterest:
Abonneren
Vond je dit blog nuttig? Abonneer jezelf dan gratis op mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan een bericht wanneer er een nieuw blog is verschenen (1 of 2 keer per maand met een pauze in december). Je hoeft niet bang te zijn dat ik je ga spammen met reclame!
